چرایی حجاب

این که حجاب در شریعت اسلامی، واجب شمرده شده است، نه تنها مورد اتفاق علمای اسلامی از ضروریات دین است. حکمت های تشریع وجوب حجاب ،گاه در متون اسلامی با اشاره یا تصریح مطرح شده است؛ چنانچه می توان با مطالعه در آثار حجاب و بی حجابی ،فواید دیگری نیز برای چرایی حجاب برشمرد که در این مقاله به چند فایده اشاره می شود.

حجاب ، پیام ارتباطی است که علاوه بر انتشار اشعار فراگیر اسلام، زمینه ایجاد ارتباط در جامعه اسلامی را فراهم می‌آورد؛لذا حجاب را می توان انگیزه‌ای برای فعالیت زن مسلمان در جامعه دانست و از آنجا که هر مکتبی بر اساس نوع نگرش به کار و فعالیت انسانی ارزیابی می شود. می توان چنین ادعا کرد که حجاب (چادر)، لباس کار زن مسلمان است تا زن ضمن حفظ قداست خود نیازهای اجتماعی را پاسخ گفته و جامعه را از توان تفکر و استعداد های خود بهره مند سازد.

سه مورد از موارد چرایی حجاب عبارتنداز:

۱- تقویت امنیت اجتماعی زنان

مصونیت ارتباطات اجتماعی میان زن و مرد از فواید حفظ حریم در پوشش و آرایش است.

قرآن به صراحت کم شدن زمینه‌ی ایذای زنان را از آثار حجاب دانسته است.

امام رضا علیه السلام نیز در ضمن روایتی، دلیل حرمت نگاه به زنان را پیشگیری از تحریک مردان و بروز مشکلات ناشی از آن دانسته اند.

این روایت گر چه در موضوع نگاه وارد شده است،

اما می‌توان با توجه به ملازمه ی خود آرایی زنان با جلب نگاه مردان،کم شدن هیجان جنسی مردان را از آثار رعایت حجاب دانست . امروز این دیدگاه مطرح شده است که شخص یا گروهی که در زمینه آسیب پذیرند، لازم است زمینه های آسیب خود را تا حد امکان مخفی نگاه دارند.

یکی از سازمان های زنان در آمریکا نیز که زنان را در موضوع جنسی آسیب‌پذیر می بیند،

سیزده توصیه به آنان ارائه کرده است که از جمله آنها :

• عدم حضور در خلوتگاه ها،
• عدم معاشرت با غریبه ها،
• اجتناب از تنها بودن در خیابان یا محوطه ی دانشگاه ها در ساعات پایان شب
• و همراه داشتن چیزی است که به مثابه ی سلاح دفاعی عمل کند؛

اما در اسلام، پیش شرط امنیت اجتماعی زنان است که خود آنان ،زمینه‌های ناامنی را فراهم نیاورند.

۲-افزایش آرامش روانی در جامعه

هر نظامی که نقش هایی را از گروه‌های مختلف اجتماعی انتظار دارد، باید مکانیزم حمایت از نقش ها را نیز تمهید نماید؛بنابراین انتظار مشارکت اجتماعی، آنان آوری، فعالیت‌های علمی و سیاسی از تمام مردم یا گروه‌های خاص می طلبد که زمینه‌های مناسب برای حسن اجرای نقش ها فراهم شود؛رعایت حجاب از زمینه‌هایی است که می‌تواند به افزایش آرامش روانی زن و مرد، کم شدن گناه و بالا رفتن توانمندی اجتماعی آنها منجر شود؛

به تعبیر دیگر ، آرامش روانی می تواند استهلاک قوا در محیط اجتماعی را کاهش دهد.

در اینجا نقش قوانین محدودکننده ی دین در موضوع پوشش، شبیه نقش قوانین محدود کننده در میدان های ورزشی است که با ایجاد محدودیت در رفتارهای غیر ورزشی و در نظر گرفتن جریمه خطا، کارت زرد و کارت قرمز،  سعی می کند استعداد بازیکنان را به سمت انجام رفتار ورزشکارانه  متمرکز نماید؛ از سوی دیگر رعایت حجاب به کاهش استرس های ناشی از دغدغه های رقابت جویانه زنان با یکدیگر، در مدگرایی و جلوه گری در محیط اجتماعی منجر می شود.

۳- حمایت از خانواده در کارکرد جنسی

اگر آستانه رضایتمندی جنسی را خطی فرضی بدانیم که نمایانگر آن است که:

رفتارهای جنسی در بالاتر از این سطح(خط) به نشاط و رضایتمندی می‌انجامد و پایین‌تر از آن ،به رضایتمندی منجر نمی شود،

بالا رفتن آستانه رضایتمندی (مانند بالا رفتن خط احساس فقر و احساس امنیت) اینگونه خواهد بود که:

با وجود آنکه روابط جنسی متداول و قانونی توسط شخص انجام می شود،

اما از برقراری رابطه ،احساس رضایتمندی نخواهد کرد؛

از این رو در صدد بر می آید با شیوه های غیر متعارف و نامشروع به رضایتمندی دست یابد .

به نظر می رسد سیاست دین ، آن است که از بالا رفتن آستانه رضایتمندی جلوگیری کند و آن را در حدی نگه دارد که توقعات و حرص جنسی افزایش نیابد و در نتیجه ، شخص از ارتباط جنسی درون خانوادگی احساس لذت و نشاط کند و مفاسد اجتماعی گسترده نشود؛ از این رو احکامی چون رعایت حجاب، حفظ نگاه ،پرهیز از اختلاط بی مورد، پرهیز از خلوت نشینی، خوش صحبتی و مفاکهه با جنس مخالف، رعایت ارتباط با محارم ناهمجنس و مواردی از این دست، از یک سو و توصیه به خودارایی همسران و ایجاد ارتباط جنسی با نشاط از سوی دیگر ،  که جز موارد چرایی حجاب به شمار می آید، می تواند به کارآمدی جنسی خانواده کمک کند.

بدین ترتیب حجاب ،

نشان پیروزی قدرت روح است بر جسم، و قدرت نفس لوامه است بر نفس اماره، که هر آن در محیط عمومی به نمایش در می آید و این مبارزه های دائمی انسانی فرهیخته و قدرتمند به نام زن است که پیروزی اش را رقم می زند.